Spronk


Na zijn basis opleiding ging Dr Spronk naar de tropen voor zijn vervangende dienstplicht. Hij werd door de Leprastichting gevraagd om lepra-arts te worden in Mangu, Nigeria.
Gedurende de zes jaar dat Dr Spronk daar werkte is hij naar Addis Abeba, Ethiopië geweest voor meerdere stages bij een plastisch chirurg, om daar bepaalde operaties te leren.
Hier kwam hij in aanraking met patiënten met een voetheffersparese, een vaak voorkomende aandoening bij lepra patiënten en leerde hij de peestranspositie operatie.
Bij terugkomst in Nederland besloot hij zich tot plastisch chirurg te specialiseren en startte hij in 1980 met deze specialisatie, in 1986 startte hij als plastisch chirurg in het Medisch Centrum Leeuwarden.
Gedurende zijn werkende carrière heeft hij zijn aandacht gericht op de reconstructieve chirurgie en de hand/voet chirurgie, waaronder de klapvoet. Verder gaat hij nog jaarlijks terug naar het ziekenhuis in Mangu, om daar operaties uit te voeren in zijn oude ziekenhuis, waar hij tevens de verdere ontwikkeling van het ziekenhuis en inmiddels ook revalidatie centrum begeleid. Dit wordt mede gefinancierd door Stichting Interplast Holland (http://www.interplastholland.nl/) en zijn eigen stichting Faridpur ( http://www.stichtingfaridpur.nl), waarvoor hij tevens jaarlijks naar Bangladesh gaat om ook daar belangeloos operaties uit te voeren.







Zending
Op de Noord Veluwe groeide ik op in een zendelingengemeente. Er kwamen vaak zendelingen
vertellen over hun werk in Afrika, Indonesie, en de Baliemvallei op Nieuw-Guinea.
Via deze dia-avonden raakte ik onder de indruk van het leven in de derde wereld. Omdat
ik ‘zo goed kon leren’ vond de familie dat “onze Cees”maar zendingsdokter moest worden.
De stap naar geneeskunde is gezet.
Na de basisopleiding arts, kon ik vanwege vervangende dienstplicht naar de tropen. Ik
werd door de Leprastichting gevraagd om lepra-arts te worden. Na een korte tropenopleiding
ging ik in 1974 als jonge arts, met mijn vrouw en kind, naar noord-Nigeria. Als je 27
jaar bent denk je nog dat je alles kunt aanpakken. Ik ging werken in het lepraziekenhuis in
Mangu en ben daar zes jaar gebleven.

Op het centraal plateau van Nigeria heb je veel kleine stammen. We hebben daar van een
“leprakolonie” een mooi ziekenhuis, revalidatiecentrum en school gemaakt, in samenwerking
met de protestantse kerk. Ik heb daar een goede tijd gehad. Twee van mijn drie
kinderen zijn daar geboren. Wat het meeste indruk op me maakte, naast de armoede, was
dat afrikanen net zulke mensen zijn als wij. Klinkt gek, maar er is niks exotisch aan. Heel
plezierig om met ze samen te werken en te leven.
In de opleiding voor lepra-arts liep ik stage in Addis Abeba, Ethiopië. Daar waren veel
patiënten met noma en lepra*. Deze patiënten konden goed worden behandeld met
plastische chirurgie. Daar kwam ik ook in contact met plastisch chirurgen. Het idee om mij
verder te specialiseren in de plastische chirurgie is toen ook geboren. Terug in Nederland
werd ik in 1980 door de VU Amsterdam aangenomen voor de opleiding… plastische
chirurgie. Na zes jaar was ik klaar en vervolgde mijn carrière in het MCL.

Plastische Chirurgie
Plastische chirurgie is een boeiend vak. Ik werk graag met mijn handen. Thuis beeldhouw
en knutsel ik graag. Daarbij is, net als bij plastische chirurgie, het resultaat van wat je doet
direct zichtbaar. Wel ging al gauw, waarschijnlijk met Afrika in mijn achterhoofd, mijn interesse
uit naar reconstructieve chirurgie en hand/voetchirurgie. Ik doe peesomzettingen en
laat mensen met klapvoeten weer normaal lopen. In esthetische chirurgie ben ik minder
geïnteresseerd, daarvoor hebben we ook andere zeer deskundige collega’s in huis. Het
streven naar perfectie blijft uiteraard de uitdaging. Ondanks het feit dat ik nu al duizenden
borstverkleiningen heb gedaan, blijft elke nieuwe operatie een uniek moment om weer te
proberen perfectie te bereiken, wat nooit helemaal lukken zal.
Faridpur en Mangu
In Afrika ben ik in de 80-er en 90-er jaren weer een paar keer terug geweest met mijn
vrouw. En vanaf 2000 naar de binnenlanden van Bangladesh, Faridpur. Daar, in een van
de allerarmste districten van Bangladesh, was met name op het gebied van hazenlippen,
misvormingen en brandwonden een hoop werk te verrichten. Dat werk verricht ik samen
met twee collega’s kosteloos in samenwerking met de stichting Faridpur (zie kader). Sinds
2005 werken wij ook weer in Nigeria. Ook daar valt weer
een hoop werk te verrichten. We hebben in Mangu een
school voor poliokinderen opgezet in de zeventiger
jaren, waar we nu nog steun aan geven, en in Faridpur
is een school en een kindertehuis voor 90 kinderen
gerealiseerd. Er staan nog meer projecten op stapel. En
ach, het klinkt allemaal idealistisch, maar eigenlijk ben
ik gewoon praktisch. Mijn credo: ik zeg het met mijn
handen. En het is gewoon leuk om te doen.
*Noma is een infectie in het gezicht waarbij delen afsterven. Alleen bij ondervoede kinderen
met een verzwakte afweer. De overlevingskansen worden geschat op 5 tot 10%. Als een kind
noma overleeft dan is het gezicht blijvend verminkt en zijn er spraak- en slikproblemen. Volgens
de WHO sterven jaarlijks 110.000 kinderen t.g.v. noma.
Lepra is een besmettelijke ziekte die wordt veroorzaakt door de leprabacterie die zich graag
ophoudt in zenuwweefsel. Wanneer behandeling uitblijft kan dit zenuwbeschadiging tot
gevolg hebben. Daardoor ontstaan gevoelloosheid en spieruitval. Dit kan uiteindelijk leiden tot
verminkingen.
De stichting Faridpur is in 2001 opgericht en heeft tot doel het geven van hulp aan
medische en andere projecten ten behoeve van de armen in de derde wereld. De
stichting steunt directe medische en plastisch reconstructieve zorg in Faridpur, Bangladesh
en in Mangu, Nigeria. Naast Cees Spronk gaan sinds 2005 ook prof. Dr. Paul
Spauwen en dr. Rob Niemeijer (anesthesist MCL) mee naar Bangladesh. In 2006 zijn
door hen 160 operaties verricht. In Nigeria werken we samen met Interplast
Holland. Veel medische projecten leiden ook tot een aantal projecten op niet-medisch